Amaiurrek 1522an batailaren 500. urteurrena eta gazteluaren erresistentzia gogoratzeko bi ekitaldi nagusiak aurkeztu ditu

Baztango Amaiur herriak bere historiako urtemugarik garrantzitsuena ospatuko du 2022an: bere gazteluak Nafarroako erresumaren konkistaren eta ondorengo gazteluaren suntsipenaren aurrean izandako erresistentziaren 500. urteurrena.

Amaiur izan zen egungo foru erkidegoko lurraldean konkistari aurre egin zion eta Nafarroako errege legitimoei leial izan zitzaien azken gaztelua. Amaiurko gazteluko harresien atzean iraun zuten dozenaka nafarren errendizioa 1522ko uztailaren 19an gertatu zen, baina ekitaldi horren bostehungarren urteurrenaren oroitzapena uztailaren 16rako, larunbata, antolatu da, Baztandarren Biltzarraren bezperarako.

Amaiurrek ekitaldi nagusi bat antolatu du egun horretarako, erakundeetako ordezkariak eta inoiz egin den ezpata-dantzari konpainien kontzentrazio handiena bilduko dituena. Uztailaren 16an, larunbata, 11: 00etatik aurrera Baztango Baztandarrak, Iruñeko Duguna eta Amaiur, Iurrietako ezpata-dantzariak, Beasaingo Aurtzaka, Tolosako Udaberri, Gasteizko Jare, Donibane Lohizuneko Begiraleak, Baigorriko Arrola eta Zuberoako Dantzariak taldeek desfilatu eta joko dute herriko parrokiatik gaztelura doan bidean. Hori guztia kanpai-hotsekin eta txistulari eta gaitari taldeekin batera.

Gogoratu behar da 400. urteurrena zela eta, 1922an egungo monolitoa eraiki zela Nafarroako erresuma defendatu eta konkistari aurre egin zioten nafar haien omenez. Bostehungarren urteurrenerako antolatutako ekitaldiak duela ehun urte egindakoa gogoratuko du, eta lore-eskaintza egingo da monolitoan, baita Amaiurko alkate Ixabel Alemanek manifestu bat irakurriko ere. Jarraian, segizioak bere dantza tradizionalak egingo ditu herriko kale nagusian zehar, bere plaza nagusian amaituz, non larrain-dantza eta mutil-dantzak dantzatuko diren. Ondoren, bazkari herrikoi handi bat antolatu da, musika emanaldiekin, www.amaiur.eus webgunearen bitartez.

Gazteluaren suntsipenaren bosgarren mendeurrenaren harira, Abuztuaren 6an, larunbata, gaueko 21:30etan ospatuko da mendeurreneko ikuskizun nagusia Amaiurreko belazetan, gaztelua zegoen muinoaren magalean. Ikuskizunaren izena “Aurkituko gaituzuenoi” izango da eta Jon Maia bertsolaria da zuzendaria.

Ikuskizunaren izenak etorkizuneko biztanleei egiten die aipamena eta ikuspegi horrekin atzoko, gaurko eta biharko Euskal Herria barne hartzen dituen kontakizun artistikoa eskainiko du kultur eremu desberdinetako hainbat artistaren parte hartzearekin. Emanaldi bakarra izango da eta sarrerak aldez aurretik erosi ahal izateko www.amaiur.eus webgunean egongo dira salgai gaurdanik.

Bi ekitaldi nagusi horiez gain, Amaiurko herria, Baztango Udalarekin eta Nafarroako Gobernuko Kultura Departamentuarekin elkarlanean, hainbat kultur jarduera antolatzen ari da urtean zehar, hala nola liburuak eta komikiak argitaratzea eta erakusketa artistiko bat, uztailaren 8an Elizondoko Arizkunenea jauregian inauguratuko dena eta urriaren 12ra arte egongo dena. Era berean, Amaiurko arkeologia museoa, gazteluan aurkitutako altxor historikoak erakusten dituena, udako egun guztietan egongo da zabalik.