Agaricus iodosmus
Datu zientifikoak
- Klasea: Basidiomycota
- Generoa: Agaricus
- Espeziea: iodosmus
- Egilea: Heinem. 1965
- Jangarritasuna: Pozoitsua/Venenosa
Deskribapen testua
Txapela: 5-12 cm diametrokoa, hasieran ganbila, zahartzean ganbil-zabaldua, mamitsua, hondo zuri zikinaren gainean, ezkata haritsuez estalia, kedar-arre eta arre-grisaxka kolorekoak, erdialdea ilunagoa, ukitzean hori-kromoa, batez ere ertzean, zenbaitetan ezkatez estalia edo arteka-aureolaz hornitua, eta txapel-azala nabari da txapela bera baino handiagoa.
Orriak: orriak oinetik berex, estuak, igitai-formakoak edo, hasieran kolorez arrosa argiak, zahartzean marroi ilunak, ertz antzu argiagoarekin.
Hanka: 5-9 x 1,2-3 cm-koa, zuria eta leuna, zilindrikoa, oinaldean mehetua edo zilindrikoa oinarria loditu samarra duela. Hori bizi-kromo kolorea hartzen du batez ere oinarrian. Oso eraztun berezia, goialdean, zuria, gainjarritako azal bikoitzarekin eta ertza oinerantz itzulia, sarri askotan kolorez arrea den upelatxoa eratuz.
Mamia: lodia, trinkoa, zuria, oinaren oinarrian eta ebakitzean hori bizia hartzen duena. Iodoformo usain bizia. Schaefferren erreakzioa, negatiboa, alkoholarekin hori-kromo kolorea.
Mikroskopia: esporak eskuarki gutula bakarra, arrautza potxoloaren formakoak eta ia globo/arrautza formakoak, mintza aski lodia, 5,5-7 x 4,2-5,3 μm-koak. Basidioak borra-formakoak, eskuarki tetrasporikoak, isolaturen bat bisporikoa, 20-25 x 6,5-7,5 μm-koak.
Keilozistidioak borra-formakoak eta basidioideak, gutxi batzuk kate-antzean trenkatuak, 2-3 trenkada, ez oso ugariak, 20-30 x 8-12(14) μm-koak.
Habitat: udazkenean hazten da, espezie erruderala da, lorategietan, lorategietan eta antzekoetan aurkitzen da, batzuetan lur-eremu hareatsuetan eta itxura sendoagoarekin.
Jateko balioa: pozoitsua.