Doñanako egoera txarrak kalte egiten die Europako uretako hegaztiei
Ornitologia / Eraztuntze zientifikoa
Asteazkena, 2024eko abenduaren 4a — CEST
— Testua: Aranzadi
Irakurketa: 3 minutu
Doñanako paduran azken 40 urteetan giza jarduerek eta klima-aldaketak eragindako aldaketek eragin negatiboa izan dute bertan negua ematen duten uretako hegaztietan eta Mendebaldeko Paleartikoko antzara eta ahateen populazioetan, Europa, Ipar Afrika eta Asia mendebaldeko zati bat barne hartzen dituen eskualde ekologikoan.
Hala erakutsi du Doñanako Estazio Biologikoko (EBD-CSIC) zientzialari talde batek Global Change Biology aldizkarian argitaratutako ikerketa berri batean: "Gure emaitzek agerian uzten dute Doñanaren kontserbazioa ez dela interes erregional edo nazionaleko kontu bat. Doñana gaizki dagoenean, ondorioak Europa osoan entzuten dira ", azaldu du Miguel de Felipe ikerketaren egile nagusiak.
Lanak, EBD-CSICek ohar batean jakinarazi duenez, tokiko eta nazioarteko erroldak, ingurumen-datuak eta analisi funtzionalak biltzen ditu, tokiko ingurumen-aldaketek anatidoen populazio biogeografikoei nola eragiten dieten ebaluatzeko.
Horiek aztertuta, ikusten da aztertutako 15 espezieetatik 9k behera egin dutela azken 40 urteetan, Doñanako Parke Nazionaleko paduran urpean geratu diren eremuen galerarekin lotuta, eta horrek nabarmen aldatu du hegazti negutarren komunitatea.
80ko hamarkadan espezie hauek ziren nagusi: antzara arrunta, ahate silboia eta zertzeta arrunta. Espezie horiek lotura estua dute padurako uholde-maila onarekin eta landare-produktibitate handiarekin.
Gaur egun, espezie ugarienak ahate koilara eta ahate buztanluzea dira. Hala ere, tenperaturak gora egin duelako eta udazkeneko euriak behera egin duelako Afrika iparraldean, eta, horren ondorioz, hegazti horiek Doñanan negualdia igaro dutelako urtero, nahiz eta padura naturalaren egoeraren arabera jarraitu.
Mugak gainditzen dituen arazoa
Baina Doñanako narriaduraren ondorioak babestutako gunearen mugetatik haratago hedatzen dira; nazioartean negua igarotzeko leku garrantzitsua denez, kontinente osoko anatidoen populazioen ehuneko handi batek neguko hilabeteak igarotzen ditu hemen.
Nazioartean uretako hegaztien populazioetan duten eragina aztertzeko, zientzia-taldeak International Waterbird Census erakundearen datuak, Aranzadi Zientzia Elkartearen eraztunketa-bulegoetako hegaztien behaketa historikoak, Doñana ICTS eta SEOBird Life erakundeen datuak eta Ekialdeko Atlantikoko migrazio-ibilbidean zehar banatutako nazioarteko garrantzia duten 432 hezeguneren satelite-irudien datuak eta datu meteorologikoak erabili zituen.
Emaitzek erakutsi dute Doñanaren egoera urte batetik bestera uretako hegazti migratzaileen populazioak nola aldatzen diren zehazten duten faktoreetako bat dela, hau da, etorkizunean zer nolako biziraupena edo ugalketa-arrakasta izango duten.
"Doñana egoera txarrean dagoenean, negua hemen igarotzen duten hegaztiak ahulduta itzultzen dira Europako beren umatze-lekuetara, eta horrek populazioak gutxitzea eragiten du, hurrengo udaberrian ugalketa-arrakasta txikiagoa eta heriotza-tasa handiagoak izaten direlako", azaldu du Miguel de Felipek.
Emaitzek azpimarratzen dute, halaber, gizakiak erabiltzen dituen ekosistemek, hala nola arrozak, arrain-haztegiak edo gatzagak, askotan modu artifizialean urpean geratzen direnak, ez dutela lortzen Doñanako padura naturalaren degradazioak uretako hegaztiengan dituen ondorioak konpentsatzea.
Eraztuna duen hegazti bat topatu duzu?
Eraztuna duen hegazti bat topatu baduzu (bizirik edo hilik), jar zaitez gurekin harremanetan.
Koloretako eraztuna edo marka