Iruñerrian habia egiten duten hegaztien aberastasuna bilduko duen atlasa
Ornitologia / Hiritar zientzia
Ostirala, 2023eko martxoaren 24a — CEST
— Testua: Aranzadi
Irakurketa: 3 minutu
Aranzadi Zientzia Elkartea, Iruñerriko Mankomunitatearen laguntzarekin, herritar- zientziari buruzko proiektu baten buru da. Proiektu horren helburua Iruñerriko udalerrietako hegazti-faunaren aberastasuna zehatz-mehatz ezagutzea da.
Argazkian udaletxe ezberdinen ordezkari eta alkateak: Tiebas, Aranguren, Berriozar, Etxauri, Etxarri, Ollo, Ziritza, Huarte eta Zabalza, David Campión, Iruñerriko Mankomunitatearen Presidentearen ondoan eta Aranzadiko proiektuaren buru diren Juan Arizaga eta Xabier Esparza, Juantxo Agirre Ranzadiko idazkari nagusiarekin.
Proiektuak 3 urteko iraupena izango du gutxi gorabehera, eta Atlasaren edizioarekin amaituko da. Atlasak Eskualdea osatzen duten udalerrietan kabiak egiten dituzten espezieen banaketa eta ugaritasuna jasoko ditu. Argitalpen honek hegazti espezie bakoitzaren fitxak, marrazkiak, deskribapena eta habia lekua jasoko ditu.
Aldi berean, Atlas hau egiteko prozesuaren eta ondorengo ikerketaren bidez, hegaztiekiko ezagutza eta zaletasuna sustatu nahi ditu proiektuak herritarren artean.
Hegaztien garrantzia hirietan
Hegaztiak ezinbestekoak dira gure naturguneen kontserbazioan; proiektu honen aurkezpenean Juan Arizaga Aranzadiko Ornitologia Saileko zuzendariak adierazi zuen bezala, “hegaztiak biodibertsitatearen funtsezko elementuak dira, bai duten paper ekologikoagatik, bai bioadierazle gisa duten balioagatik.Europar Batasunak berak bi zuzentarauren bidez oinarritzen du natura-ondarearen babesaren zati handi bat, eta horietako bat hegaztiei buruzkoa da soilik”.
Bestalde, Iruñerriko Mankomunitateko presidenteak, David Campionek, atlas hori edukitzearen garrantzia azpimarratu zuen: “Europar Batasunak zehazten du naturgune humanizatuetako hegazti komunen erroldaren jarraipena biodibertsitatearen eta ingurumenaren egoera baloratzeko adierazlea dela. Eskualdeko ibai parkearen kudeatzaile garen aldetik, uste dugu azterlan honek, saguzarrekin batera, kudeaketa iraunkorra eta errespetuzkoa egiten jarraitzen lagunduko digula”.
Beraz, garrantzitsua da lurraldean dagoen hegazti-faunaren aberastasuna zehatz-mehatz ezagutzea, eta hegazti habiagileen atlasa funtsezko tresna da. Europako beste hiri askotan dagoeneko argitaratzen den katalogo sakona.
Eman beharreko urratsak
Ikerketa honek irauten duen bitartean, adituek arroko lurraldearen azterketa-eremua kuadrikula desberdinetan banatzen dute. “Eremua, zehazki, 1x1 km-ko 678 gelaxkatan banatzen da. Lauki horiek hegazti espezie ezberdinak ezagutzen dituzten eta habiak egiten dituztenak zenbatzen dituzten boluntario taldeek erroldatuko dituzte, hau da, habiak lurralde horietan egiten dituztenak”, Xabier Esparza Aranzadiko ornitologo eta proiektuaren arduradunak adierazi duenez.
Hiritar zientzia
Hiritar zientzia funtsezkoa da Atlas hau egiteko. Proiektu hau herritarren ekarpenari esker gauzatzen da, lauki bakoitza erroldatzen lagunduko baitu. Horretarako, proiektuak hegaztiak identifikatzeko ikastaroak emango ditu, eta horietan parte hartzen duten pertsonak hegaztien eta haien habien behatzaile bihurtuko dira, Esparzak adierazi duenez.
Jakina, talde boluntario horiek ornitologoen aholkularitza profesionala jasoko dute, esperientzia handia baitute Gasteiz edo Donostia bezalako hirietako hegazti habiagileen atlasak egiten. Espezialista horiek aztertuko dituzte lortutako datuak, eta, ondoren, atlasa idatziko dute.
Eraztuna duen hegazti bat topatu duzu?
Eraztuna duen hegazti bat topatu baduzu (bizirik edo hilik), jar zaitez gurekin harremanetan.
Koloretako eraztuna edo marka