Aranzadi Zientzia Elkarteak Manuel de Irujo 2025 Saria jasoko du
Arkeologia / Arkeologia indusketa
Osteguna, 2025eko irailaren 25a — CEST
— Testua: Aranzadi
Irakurketa: 2 minutu
Manuel Irujo Fundazioak Manuel de Irujo 2025 Saria emango dio Aranzadi Zientzia Elkarteari, Nafarroako iraganeko ikerketa arkeologikoan egindako lanagatik. Epaimahaiak bereziki azpimarratu du erakundeak tokiko komunitateekin lankidetza estuan egindako lana, herritarren parte-hartzea eta boluntariotza sustatuz, eta Nafarroako herrien historia ezagutzeko eta zaintzeko gizartearen eskaerari erantzunez.
Aranzadiren proiektuek Amaiur, Larunbe, Aranguren bailara, Artzibar eta Erro, Burguete, Luzaide, Olazti, Resa eta Donazaharre bezalako herriak inplikatu dituzte Pirinioen bi aldeetan Nafarroaren ikuspegi integral batean. Lan hori, gainera, Nafarroako Gobernuaren eta hainbat unibertsitateren laguntzarekin egin da, eta sareko lanaren adibide gisa finkatu da, baliabide ekonomikoak mugatuta egon arren.
Jarduera aipagarrienen artean Amaiurko gaztelua berreskuratzea dago, 1922an monolitoa eraiki zenetik Nafarroako ikur izan zena. Era berean, Irulegiko gazteluan eta Aranguren bailarako baskoi-herrian egindako indusketek idazkera baskonikoaren testigantzarik ezagunena eman dute. Larrahe euskal jainkoari eskainitako aldarea ere nabarmentzen da Larunben.
Ikerketa lanei esker, Pirinioetako erromatar galtzadaren trazadura dokumentatu ahal izan da, miliarioak, Artziko termak edo Zalduko aztarnategia bezalako kokaguneak aurkituz, baskoien antzinako Imus Pirineus Donazaharreraino iritsiz.
Aranzadiren jarduera eskualdeko iraganik urrunenera ere hedatu da, Nafarroako labar-pintura bakarrak Alkerdin (Urdax) aurkituta, eta duela zazpi hamarkada suntsitutako Koskobiloko (Olazti) ondare paleontologikoaren memoria berreskuratuta.
Sari honi Europako Arkeologia Sari ospetsuari gehitu behar zaio, 2023an Belfasten jaso zena. Bertan Aranzadik herritarren zientziari egindako ekarpena nabarmendu zuen, ikerketa zientifikoa gizarteari hurbilduz eta ondarearen kontserbazioan parte-hartze aktiboa sustatuz.