Arte biodibertsitatearen babesleku
Entomologia, Herpetologia / Erronka ekosoziala
Asteazkena, 2025eko uztailaren 23a — CEST
— Testua: Aranzadi
Irakurketa: 3 minutu
Datorren uztailaren 31n itxiko da Urban Fauna Resort-en deialdia, artistei, arkitektoei, diseinatzaileei eta artearen bidez hiri-biodibertsitatea aztertzeko interesa duen edonori zuzendutako deialdi irekia. Helburua da esku-hartze artistikoak sortzea, tamaina txikiko hiri-faunarentzako babesleku izan daitezen — intsektuak, beste artropodo batzuk, anfibioak, narrastiak —, eta Donostiako berdeguneetan jarriko dira.
Chillida Lekuk Aranzadiko Zientzia Elkartearekin batera abiarazitako proposamena BiArteko Mugi erronka ekosozialaren parte da. Erronka horrek biodibertsitatea, artea, ekologia eta mugikortasun iraunkorra lotzen ditu, eta Bizikletaz Adinik Ez GKEak (BAE) eta Ikasplay enpresa teknologikoak ere parte hartzen dute. Kutxa Fundazioaren, Donostiako Udalaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren finantzaketa eta Euskal Herriko Unibertsitatearen babesa du. Erakundeen arteko aliantza honek hiriko biodibertsitateari balioa eman nahi dio mugikortasunaren, artearen eta dibulgazio-formatu berrien bidez, hirian bizi diren basa-espezieek prozesu ekologiko eta ebolutibo interesgarriak dituztela erakusteko.
Erronka ekosozialaren barruan, Urban Fauna Resort-ek artea eta zientzia batzen ditu, hiri bioaniztunak mantentzeak dakartzan ingurumen- eta gizarte-erronkei irtenbide sortzaileak emateko. Hala, artisten eta zientzialarien arteko baterako sorkuntzaren bidez, fauna horren presentzia bultzatu nahi du, eta, batez ere, hiriko biztanle ezezagunenak protagonista bihurtu, hiri-ekosistemen garrantziari buruz kolektiboki hausnartzeko.
Honako helburu hauek ditu, besteak beste: hiri-faunaren presentzia eta babesa sustatzea; artearen, zientziaren eta herritarren arteko elkarrizketarako espazioak sortzea; hiri-biodibertsitateari balioa ematea gure ondare emozionalaren zati gisa; espezie "minorizatuak" ikusaraztea eta bitartekaritza zientifiko eta artistikoan laguntzea, herritarren parte-hartzearen bidez, artea jakin-mina pizteko bide gisa erabiliz.
"Eduardo Chillidak jakin-min handia zuen biologiaren inguruan. Bere aztarnari jarraituz, proiektu honekin, Chillida Lekun artearen, naturaren eta gizartearen arteko harremana sendotzea bilatzen dugu, jasangarritasunaren eta biodibertsitatearen kontserbazioaren alde eginez, ingurune naturalean eragin positiboa sortuko duten ekintzen bidez, etorkizuneko belaunaldientzat babesteko ", dio Luis Chillidak, Eduardo Chillida - Pilar Belzunce eskultore eta Fundazioko presidenteak. Chillidak ingurune naturalarekin duen lotura hori Haizearen Orrazian agertzen da, non bere eskulturak itsasoaren aurreko harkaitzetan integratuta dauden, gizakiak naturarekin duen harremanari buruzko hausnarketara gonbidatuz.
Gainera, Carlos Cabido Aranzadi Zientzia Elkarteko ekologo eta BiArteko Mugi erronka ekosozialaren zuzendariak azaldu duenez: "Hirian fenomeno ekologiko eta ebolutibo zirraragarriak ezkutatzen direla erakutsi nahi dugu, hiria ikasgela bizia bihurtuz. Ekimen hau hirugarren kulturan oinarrituta sortu da, zientziaren eta humanismoaren arteko ohiko dibortzioa gainditzen saiatzen den planteamenduan, ezagutza zientifikoa integratzen duten narratiba partekatuak ehuntzeko. Horrela, dibulgazioa egiteaz gain, lotura emozionalak sortu nahi ditugu gure natura-ondarearekin, hiri-natura ezezagunenetik abiatuta, Europako arazoen % 70 baino gehiagorentzat gertukoena izan arren ".
Aranzadik ohartarazi du biztanleriaren eta naturaren arteko deskonexio emozionala eta kognitiboa gero eta larriagoa dela, fenomeno ekologikoak ulertzea zailduz, biodibertsitatea babesteko eta baloratzeko dugun gaitasuna murriztuz. Beatriz Díaz proiektuaren zuzendarikideak azpimarratu duenez, "erronka osoaren azpian dagoen ideia herritarrak natura-ingurunearen babesean inplikatzea da, ezagutzen eta baloratzen duguna zaintzen baitugu".
Deialdia
Esku-hartze artistikoak animalia txikientzako benetako babesleku gisa funtzionatzeko diseinatuta egon beharko dira, "intsektu-hotelen" filosofiari jarraiki, eta haien funtzionaltasuna tamaina txikiko beste hiri-espezie batzuetara zabaldu beharko da, hala nola narrastietara eta anfibioetara. Baina, horrez gain, erronkaren balioak gogora ekarri eta animalia horiekiko jakin-mina piztu behar dute.
Horretarako, 2.000 euroko hiru beka emango dira diseinurako, eta 1.000 euro gehiago hiru proposamen ekoizteko. Horiek epaimahai batek aukeratuko ditu, eta bertan Chillida Lekuk, Aranzadik, Donostiako Udalak eta Kutxa Fundazioak parte hartuko dute. Hautatutako proposamenak garatzeko, Aranzadi eta Chillida Lekuren etengabeko jarraipena egingo da, baterako sorkuntzako eta aholkularitza zientifikoko prozesuen bidez. Deialdia 2025eko uztailaren 31ra arte egongo da zabalik.
