Benigno Hierro Pinedo milizianoaren gorpuzkiak familiari eman dizkiote
Antropologia / desobiratzeak, Gerra Zibila
Osteguna, 2024eko azaroaren 21a — CEST
— Testua: Aranzadi
Irakurketa: 3 minutu
- Haren gorpuzkiak Amorebieta-Etxanoko hilerritik berreskuratu ziren 2023ko abenduan, non, orain arte, 106 pertsonaren gorpuzkiak berreskuratu diren
- Ortuellan jaioa, Benigno Euskadiko Alderdi Komunistari atxikitako "Perezagua" batailoiko milizianoa zen, eta gudan hil zen, 1937ko apirilaren 7an, Barazarko frontean.
Benigno Hierro Pinedo Golifarren jaioa zen eta Nocedalen bizi zen; meatzari gisa lan egiten zuen; ezkonduta zegoen; eta bi seme-alaba zituen, Palmira eta Daniel.
Euskadiko Alderdi Komunistaren «Perezagua» 10. batailoian borrokatu zuen, eta borrokan hil zen 1937ko apirilaren 7an, 31 urte zituela, Bizkaiko Probintziako Artxibo Historikoan gordetako Kanpainan Hildakoen Erregistroan agertzen denez.
Aranzadi Zientzia Elkarteak Zornotzako hilerriko hobi komun batean aurkitu ditu gorpuzkiak, eta gaurtik aurrera bere jaioterriko Ortuellako hilerriko horma-hobi familiarrean atseden hartuko dute. Gaur eman dizkiote gorpuzkiak familiari, Nocedaleko etxe sozialean egindako ekitaldi hunkigarri batean, eta heroi gisa hartu dute, ia 90 urteko ahanzturaren ondoren.
Ortuellako Memoriaren Mahaiak eta Gogora euskal institutuak dei egin diete borrokalari ohien familiei DNA emateko, identifikatu ahal izateko eta duintasuna berreskuratzeko.
Alberto Alonso Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutuko zuzendariak eta Saulo Nebreda Ortuellako alkateak Benigno Hierro Pinedoren gorpuzkiak eman dizkiote familiari. Ekitaldia Ortuellako Intxaurdi Gizarte Etxean egin da, eta, ondoren, familiak herriko hilerriko nitxo batean lurperatu ditu gorpuzkiak.
Alberto Alonsok bere hitzaldian esan duenez, "gaur, omenaldi honekin batera, ahaztuko ez ditugula da gure konpromisoa. Gogoratu eta kontatu. Belaunaldi berriei kontatzea gure gizartea eraiki dugun lurzorua milaka pertsonaren sakrifizio izugarrian oinarritzen dela. Askatasuna, bakea, anaitasuna ez direla zerutik erori. Egunero defendatu, zaindu eta aldarrikatu behar ditugun eskubideak dira. Hori da Benignok gaur hemen ordezkatzen dituen milaka eta milaka pertsonei egiten diegun omenaldirik onena".
Saulo Nebreda Ortuellako alkateaz gain, Juan Ignacio Rodríguez Camarero bertako ikertzaileak eta Ortuellako Memoriaren Mahaiko kideek ere parte hartu dute ekitaldian. Haren laguntza funtsezkoa izan da hildakoaren senideak aurkitzeko eta haiekin harremanetan jartzeko, eta, horrela, DNA laginak hartu ahal izateko. Lagin horiek erkatu ondoren, identifikazio genetikoa ahalbidetu dute.
Benigno Hierro Pinedo Zornotzako hilerrian identifikatutako laugarrena da. Orain arte, Adolfo Cengotitabengoa Izurza, Jaime Iñiguez Nieva eta Enrique Contrerasen gorpuzkiak identifikatu eta familiei eman zaizkie. Guztira, hilerri horretan egindako hiru indusketa-kanpainetan 106 pertsonaren gorpuzkiak berreskuratu dira.
Lurpetik ateratzeko lanak eta orain arte hobitik ateratako gorpuzkien azterketa forentsea egin ondoren, ondorioztatu da gorpuzkiak inguruko fronteetan hildako borrokalarienak edo garai hartatik Zornotzako Ospitale Militarrera eramandako hildakoenak direla. Identifikatu gabe dauden 102 pertsonei izen-abizenak emateko lanak zuzentzeko, 1936ko azaroa eta 1937ko maiatza bitartean, Bizkaian, borrokan desagertutakoen senideen bila dabil Gogora. Gogora Institutuko zuzendariak herritarren laguntza eskatu du bilaketa horretan lagungarri izan daitekeen informazioa biltzeko.
Kokapen-, deshobiratze- eta identifikazio-jarduketa horiek guztiak Gogora Institutuak garatzen duen Gerra Zibilean Desagertutako Pertsonak Bilatzeko Programaren barruan sartzen dira, Euskal Prospekzio Taldearen, Aranzadi Zientzia Elkartearen eta UPV/EHUko Biomics laborategi genetikoaren bitartez.
