Agaricus bisporus
Herri izena
- Euskeraz: Txanpinoia
- Gazteleraz: Champiñon cultivado
Datu zientifikoak
- Klasea: Basidiomycota
- Generoa: Agaricus
- Espeziea: bisporus
- Egilea: (J.E. Lange) Imbach 1946
- Jangarritasuna: Jangarria/Comestible
Deskribapen testua
Txapela: 5-10 cm diametrokoa, aski mamitsua, arre-arrosa, kolorez marroi-arreak diren ezkatez, estu egokitutako ezkata luzeez estalia, txapel-azala txapelaren ertza bera baino handiagoa, sarri askotan luzanga.
Orriak: hasieran arrosa samarrak diren orriz osatua, ertz grisaxka, zahartzean marroi-grisaxka iluna.
Hanka: txapelaren diametroa baina motzagoa, 4-7 x 1-2,5 cm-koa, ia zilindrikoa, zuria eta gorrixka, batez ere oinarri aldean. Eraztun estua, lodia, lepoko baten antzera. Zenbaitetan itxura soilagoko eraztuna izan dezake.
Mamia: zuria, gorrixka samarra, zenbaitetan arrosa-gorrixka ebakitzean, usain atsegina, fruta-antzekoa. Schaefferren erreakzioa, negatiboa.
Mikroskopia: esporak eliptiko zabalak, 7-9 x 5-6 μm -koak, eskuarki gutula txiki batzuekin. Basidioak, gehienak bisporikoak, gutxi batzuek 1-3 edo 4 esterigmak dituzte, 20-28 x 7-8 μm -koak. Keiloziztidioak ugari dira, borra-formakoak, 20-35 x 8-12(15) μm m-koak.
Habitat: aldatzen den barrengorrietan honakoa da nagusi, batez ere albidus mota, baina espezie hau baratzetan eta lorategietan ere hazten da.
Jateko balioa: jangarria.