Kartagenero bat, Formenterako zigor frankistaren lehen biktima identifikatua

Antropologia / desobiratzeak

Osteguna, 2022eko azaroaren 17a — CEST

— Testua: Aranzadi

Irakurketa: 2 minutu

Formenterako La Savina kolonia militar frankistaren lehen biktima, Sant Francesc hilerrian lurperatua eta identifikatu dutena, Francisco Solano izeneko gizon bat da, Cartagenakoa (Murtzia).

Trantsizio Energetikoko, Sektore Produktiboetako eta Memoria Demokratikoko Kontseilaritzak jakinarazi duenez, gorpuzkiak apirilean aurkitu zituzten hilerri horretan, gorpuak hobitik ateratzeko eta indusketak egiteko lehen fasean, Governaren Hobien Hirugarren Planaren barruan. Helburua zen gutxienez 58 hildako aurkitzea, zigor-arloan hil zirenak 1940 eta 1942 urte artean.
Aranzadi Zientzia Elkarteak burutu zituen lan hauek, eta, horren ondorioz, gutxienez sei gorputz berreskuratu ziren, zigor-arloko biktimekin bateragarriak zirenak. Identifikatu duten lehena Francisco Solano Verarena izan da.

Euskal Herriko Unibertsitateko (Vitoria-Gasteiz) BIOMIC laborategiak egindako identifikazio biologikoko txostenaren arabera, Solanoren identifikazioa bi alaben lagin batzuen eta lurpetik ateratzean sortutako hezurren arteko konparazio genetikoaren bidez egin da. Haren gorpuzkiak 6. lerroko 10. hilobian aurkitu zituzten, Sant Francesc Xavier hilerriko 2. patioan.

Antoni Ferrer Abárzuza historialari ibizendarraren ikerlanean jasotako garaiko dokumentazioaren arabera, murtziarra Formenterako kolonia militar frankistan hil zen 1942ko urtarrilaren 7an, kakexia eta biriketako tuberkulosiak jota.

Hilerritik ateratzeko lehen fasean berreskuratutako gorpuzkiak zigor-arloko biktimak dira.

Datozen hilabeteetan, Formenterako bigarren esku-hartze batek beste biktima batzuk bilatuko ditu Governaren Hobien Laugarren Planaren barruan (2022-2023), Hobien eta Desagertuen Batzorde Teknikoak aurten onartu duen bezala. Orain arte, Balear Uharteetan, gutxienez, Gerra Zibilean eta frankismo-garaiko errepresioan hildako 220 pertsonaren gorpuzkiak berreskuratu ahal izan dira; horietatik 47 identifikatu dira, eta 35en gorpuzkiak beren familiei itzuli zaizkie.