Foruen jatorria: Hiribildu
Foru-emaileak
Gipuzkoan egokitutako Foru ereduek bi jatorri izan zuten. Batzuek,
Jakakoa hartu zuten abiapuntu: besteek, Logroñokoa. Lizarratik
igaro ondoren, Jakako Forua Donostian ezarri zen. Logroñokoa,
berriz, Gasteizetik pasatu eta gero txertatu zen gure Probintzian.
Era berean, Donostia Foru-iturri bilakatu zen, gehien bat Gipuzkoako
kostaldeko hiribilduentzat.
Hortaz, Jaka-Donostia eta Logroño-Gasteiz dira aintzat hartu
beharreko bi Foru multzo. Biztanleriaren jatorriak eta jarduerak
bata ala bestearen ezarpena zuzentzen zuten. Oro har, Donostiako
legediak merkatal tratuei tarte zehatzago eskaintzen ziola esan
behar dugu. Eremu hori oso sakon jorratzen zen bertako arauetan,
batez ere merkatal-gaiak inportatzearen eta esportatzearen ingurukoak.
Horregatik, Lizarran eman ziren aginduak motz geratzen zirelakoan,
Donostiako Foruak Baionako itsas-merkatal kodea bereganatu zuen,
salmenten gainean ordaindu beharreko zergak zehaztapen handiz emanaz.
Gasteizkoa,
aldiz, egokiagoa zen Jaunen eragina nabarmena zen tokientzat, hiriaren
bizitzan hauen partehartzea hobeto bideratzen baitzuen.
|
