Donostiako Forua

Donostiako Foruaren data zehatza ez da ezaguna, baina 1180. urtekoa da ontzat ematen dena. Foru honek ez zuen bizileku berri bat sortzen baina hauen jarraipena bermatzearekin batera, kanpotarrak erakarri nahi zituen. Dena den, jende jarioari muga bat ezartzen zaio, “navarro” delakoek bertan bizitzeko auzokoen baimena behar zuten-eta. Hala ere, hitz horren atzean nafar jendea baino, nekazariak zeudela ematen du. Horrela, nekazariak (navarro) eta hiritarrak (franco) banantzen ziren. Jendearen arteko mailaketa beste hitzetan antzeman daiteke ere. Dena den, honen guztiaren gainetik, hiriaren etorkizuna jartzen zen.

Bere artikuluetan, donostiarrei eskaintzen zitzaizkien lehentasunak berehala agertzen dira: esate baterako, gudara ateratzeko obligaziorik eza edo hainbat zerga-salbuespen (“lezda”). Honekin batera, lurralde zabal bat atxikitzen zaio hiriari: Hondarribitik Oria ibairaino, Arrengatik Aranoraino.

Foru honen pean bizi zirenak bertan jasotzen zenaren arabera izango ziren epaituak, nahiz eta hiritik kanpo izan. Zigor-xedapenak guztiz ziren zehatzak eta Lizarrako araudia segitzen zuten.

Egun, deigarri egiten zaizkigu oso Foruaren hainbat arau. Adibidez, Donostiako mahastiak babesten zituena, bortxaketen ingurukoak (emakume ezkongabe ala ezkonduen arteko ezberdintasunak agerian utziz) edo etxe-lapurrei buruzkoak.

Donostiako forua irakurtzeko sakatu irudietan

Donostiako forua irakurtzeko sakatu irudietan