Arabako Foru Aldundiak Gorbeiako Parke Naturaleko errotarriei buruzko argitalpen bat argitaratu du

Javi Castro eta Iñaki Garcia-Uribe Etnografia Saileko kideek Gorbeiako harrobi moleroei buruz egindako ikerketak emaitzak eman ditu berriro, kasu honetan Arabako Foru Aldundian aurkeztu zen argitalpen berri batean.
Liburuan orain arte aurkitutako ia 150 harrobiak jasotzen dira. 2013tik, egileak Gorbeiako bailara eta mendietan ibili dira, ahaztutako ezagutzaren bila, lurraldean sakabanatuta dauden etnografiako pieza bakarren bila. Arabak eta Bizkaiak partekatzen duten parke natural horren balio kulturala eta historikoa handitzen laguntzen duen lana.

Natividad López de Munain foru zuzendariak azpimarratu duenez, inguruko pertsona askok gogotsu parte hartu dute, herrien eta bertako jendearen historiaren zati bat berreskuratzen lagundu baitute, ondare interesgarri hau eskainiz.

Gailurreko larreetatik hasi eta ikazkintzarako modelatutako pagadi lepatzetaraino, erabileren joan-etorria handia izan da parke natural honetan. Pixkanaka, horri lotutako lanbideak, ohiturak eta jarduera ekonomikoak ezagutzen ari dira. Zehazki, erleak, gaztainondoak, haztegiak, karobiak, iturriak edo loberak daude, eta horiei errotarriak bezalako pieza berri baten ezagutza gehitu zaie.

Gorbeiako mendigunea modelatzen duten arrokak harri edo harri moleroen iturri oso zabala izan ziren, eta argitalpen honek erakusten duen ikerketak zonaldea berresten du, Europako hargintza mota honen multzorik garrantzitsuenetako bat bezala.

Alde horretatik, Iñaki García Uribek, liburuaren egileetako batek, aurkezpenean azaldu duenez, «Historia egin dugu, Zigoitia, Zuia eta Orozko, hurrenkera horretan, katalogatutako harrobi molera gehien dituzten hiru udalerrietan kokatuz».

Beraz, ondare etnografiko, kultural eta ingurune natural horretan bizi zirenen antzinako lanbidearen balio erantsia da. Harri motzak funtsezko elementua dira, burdinoletan eta errotan pertsonak eta abereak elikatzeko erabiltzen den uraren indarrarekin batera.

Foru Aldundiak elementu horiek kokatzen diren lekuak sartuko ditu parke naturaleko ibilbideetan eta bidezidorretan nabarmendu beharreko balio gisa.

Kultur ondarea Parke Natural batean kontserbatu beharreko elementuen multzoaren parte da. Zeregin hori Biodibertsitatearen kontserbazioari buruzko araudian jasota dago, eta eremu babestuak izendatu dira. Hala, zentzu berezia hartzen du Gorbeia bezalako inguruneetan, benetako paisaia kulturalean, non naturak eta gizakiak sare banaezina osatzen duten.