Pertseidak abuztuaren 11tik 13rako gauetan

Astronomia / Behaketa astronomikoa

Osteguna, 2023eko abuztuaren 10a — CEST

— Testua: Aranzadi

Irakurketa: 2 minutu

Aurtengoa bikaina izango da pertseidak ikusteko, bere maximoa ilberria baino hiru egun lehenago gertatuko delako (ilberria abuztuaren 16an izango da). Izarren euri hori ikusgarriagoa izango da abuztuaren 12tik 13ra bitartean. Baldintzak egokiak izango dira gau osoan zehar behaketa egiteko, zorionez beheranzko ilargi mehe baten aurrean egongo baikara.

Pertseidak zer dira?

Pertseiden euria meteoroen (izarren) euria da (normalean "izar iheskorrak" deituak), urtero abuztuaren 12an gertatzen dena. Pertseidek "San Lorentzoren malkoak" izena ere hartzen dute.

Pertseidak ipar hemisferiotik ikus daitezke. Meteoro horien abiadurek 50 kilometro segundoko abiadura gaindi dezakete, eta horien jarduera-tasa orduko 200 meteoro izatera irits daiteke. Unerik gorena abuztuaren 11tik 13ra bitarteko gauetan izaten bada ere, pertseidak uztailaren 17an hasi ohi dira ikusten, eta abuztuaren 24an amaitzen dira. Izar euri hori, alde batetik, oporraldiarekin bat dator, eta, bestetik, urteko gainerako egunetan baino errazago ikusten da; horregatik, euririk ezagunena bihurtu da.

Zergatik gertatzen dira?

Kometen hondarrak (hautsa eta harri eta izotz zatiak) kometa bera eguzkitara hurbiltzen denean askatzen direlako. Beroaren ondorioz, izotza urtu egiten da eta partikulak 200.000 kilometro orduko abiaduran sartzen dira atmosferara, izar iheskorrak sortuz.