Botanika

ARAN Herbarioaren sorrera

Sailaren sorrerarekin batera, ARAN Herbarioa ere sortu zen. Batez ere, Euskal Herriko eta inguruko lurraldeetako flora biltzen duen herbario honetan 80.000 plegu inguru ditugu gordeta.

Araba, Bizkai eta Gipuzkoako katalogo floristikoa

80ko hamarkadaren hasieran, EAEko floraren ezagutzan aurrerapauso nabarmena eman zen. Botaniko gazte batzuk, ondoren erreferentzia izan direnak, EAEko floraren inguruko informazioa eguneratzeko lanean aritu ziren 4 urtez, mendiko lanaren eta errebisio bibliografikoaren bitartez. Datu eta herbarioko plegu haiek egungo ARAN datu base eta herbarioaren oinarria izan ziren.

Vegetación de la Comunidad Autónoma del País Vasco -en argitalpena.

1984an argitaratutako Araba, Bizkai eta Gipuzkoako katalogoaren jarraipen gisa, 1985tik 1987ra, Erkidegoko landaredi eta habitaten kartografia lanak egin genituen. Lan horren emaitza gisa, Euskal Autonomia Erkidegoko landarediaren inguruko liburua (1988) eta landaredi mapak argitaratu ziren (1990-92).

Nafarroako floraren katalogoa

Botanika sailaren 4 urteko herbarizazio eta bibliografiaren errebisioaren emaitza izan zen Nafarroako Floraren Katalogoa (Aizpuru et al., 1991). Argitaratu ez bazen ere, ordura arte egindako Nafarroako floraren ikerketa sakonena izan zen, eta ondorengo ikerketetarako mugarrietako bat.

EAEko flora mehatxatuaren katalogoaren lehen proposamena

Erkidegoko espezie mehatxatuen lehen zerrenda proposamena garatu genuen (“Propuesta de Catálogo Vasco de Especies Amenazadas”), Arabako Natur Institutuarekin (IAN-ANI) elkarlanean. Zerrenda hori izan zen 1998 urtean argitaratu zen Euskadiko espezie mehatxatuen lehen katalogoaren oinarria.

“Claves ilustradas de la flora del País Vasco y territorios limítrofes”-en argitalpena

Liburu hau gure flora ezagutzeko eta ikerketzeko ezinbesteko obra izan da azken hamarkadetan. 4 urteko lanaren ondoren, Euskal Herriko flora osoaren datuak bildu, antolatu eta errebisatu ziren, izendegia eguneratu, eta espezie bakoitzaren (3900 landare) ezaugarri morfologikoen irudiak sortu ziren. 2004an euskarazko bertsioa argitaratu zen.

ARAN datu basearen digitalizazioa

80eko hamarkadaren amaieran hasi ginen ARAN herbarioko datuak digitalizatzen. Hala ere, 2001etik aurrera, lan hori sistematizatu eta indartu egin genuen; eta orain horretan dihardugu. Egun, ARAN datu basean Euskal Herriko eta inguruko lurraldeetako floraren 220.000 erreferentzia baino gehiago ditugu gordeta.

Landareen Gipuzkoako Germoplasma Bankuaren sorrera

Gipuzkoako Foru Aldundiaren hazi banku hau, landare basatiei dagokienez, Euskal Herriko lehenengoa izan zen. Aranzadiko Botanika sailak bi urtez egin zuen lan bankua martxan jarri ahal izateko, eta orduz geroztik, bankuaren kudeaketa teknikoaren ardura du. Egun, Penintsula iparraldeko erreferentziazko hazi bankuetatako bat da, eta eskualdeko, estatuko eta nazioarteko programetan parte hartzen du.

 Erkidegoko Flora Baskularraren Zerrenda Gorria (2010)

Botanika sailak IUCNren irizpideen araberako EAEko flora mehatxatuaren lehen zerrenda gorriaren garapenean parte hartu zuen. Bertan, Euskal Herriko beste botaniko eta ikerlari batzuekin batera, EAEko 225 landare espeziek duten galtzeko arriskuaren ebaluazioa egin genuen. Zerrenda hori 2011an argitaratutako espezie mehatxatuen eguneraketaren oinarria izan zen.

KEW-ARANZADI hitzarmena

2013an, elkarlanerako hitzarmena sinatu genuen Aranzadiren eta Ingalaterrako Royal Kew Gardens erakundearen artean, eta 2019an berritu zen. Hitzarmen horren helburua da Pirinioetako eta Kantabriako mendikateetako floraren ex situ kontserbazioan elkarlana sustatzea. Hala, Aranzadiko Botanika saila landareen ex situ kontserbaziorako lantalde handienaren kide bilakatu zen: Millennium Seed Bank Partnership lantaldeko kidea.

SEBiCoP kongresua

2015ean Aranzadi antolatzaile nagusia izan zen Sociedad Española de Biología de Conservación de Plantas (SEBiCoP) erakundearen “Landareen Kontserbazio Biologiaren VII. Biltzar Nazionalean”, Gasteizen. Bertan, Espainiar estatuko 200 ikerlari baino gehiagok floraren eta landarediaren kontserbazioaren inguruko hamaika ikerketa aurkeztu zituzten.

Botanika piriniar-kantabriarraren nazioarteko biltzarraren antolaketa

Hiru urtetik behin egiten da Botanika piriniotar-kantabriarraren nazioarteko Biltzarra, eta penintsula iparraldeko eta Frantzia hego-mendebaldeko botanikoak eta ikerlariak biltzen ditu. 2016an, Aranzadi izan zen Bertizen (Nafarroa) egindako XI.  biltzarraren anfitrioia. Gaia “Flora eta habitat piriniar-kantabriarrak aldaketa klimatikoaren erronkaren aurrean” izan zen, eta emaitza nagusiak “Munibe Monographs. Nature series, 4” monografikoan argitaratu dira.

Lista Roja de la Flora de los Pirineos

FLORAPYR proiektuaren baitan, eta Frantzia, Andorra eta Espainiako 40 ikerlari baino gehiagorekin elkarlanean, Botanika sailak Pirinioetan desagertzeko arrisku handiena duten espezieen zerrenda osatu du. Lan horretan, Aranzadik Pirinioen hego-mendebaldeko espezieen ebaluazioaren ardura izan du.

Gure basoak 

Herritar orori zuzendutako “Gure basoak” liburuak informazioa ematen du Gipuzkoako basoen eta zuhaitz eta zuhaixka espezie garrantzitsuenen ekologiaren eta ezaugarri nagusienen inguruan. Habitat eta espezieen irudiak Raul Domínguez Pazo ilustratzailearenak dira.

PRIO-CONEX

Proiektu honen helburua da lehentasunak ezartzea aldaketa klimatikoarekiko kalteberatasun handia eta ziurgabetasun taxonomikoa duten landare populazioen ex situ kontserbaziorako. Proiektu honekin, lehen aldiz, Aranzadiko botanika sailak aldaketa klimatikoa eta azterketa genetikoak bateratzen dituen proiektu baten lidergoa hartu du.